Ο Συνεταιρισμός Αλληλέγγυας Οικονομίας “Ηφαίστειο Ανεμώτιας”, ξεκίνησε τη λειτουργία του στο χωριό Ανεμώτια του Δήμου Δυτικής Λέσβου το φθινόπωρο του 2017, όταν μία ομάδα νέων ανθρώπων οργανώθηκε αναλαμβάνοντας συλλογικά τη διαχείριση των αμπελοοινικών προϊόντων της.

Στη Δυτική Λέσβο, ένα από τα καλύτερα διατηρημένα ηφαίστεια είναι αυτό της Ανεμώτιας, το ηφαιστειακό υλικό του οποίου δημιούργησε έναν πολύ εύφορο εδαφικό ορίζοντα στη βάση του κρατήρα. Το έδαφος αυτό ευνοεί την καλλιέργεια του αμπελιού και αποτελεί σήμερα τον κάμπο του χωριού. Σε αυτόν τον κάμπο διαχρονικά δραστηριοποιείται ερασιτεχνικά σημαντικός αριθμός αμπελοκαλλιεργητών.

Λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας, σκεφτήκαμε ότι η αναβίωση και η επαγγελματική ενασχόληση με την παραδοσιακή αμπελουργία, την οινοποίηση και τον βιοτουρισμό, στο πλαίσιο ενός Συνεταιρισμού, θα αποτελέσει μία εναλλακτική δραστηριότητα βιώσιμης και αειφόρου ανάπτυξης που θα στηρίζεται στην προστασία και στην αξιοποίηση των ιδιαίτερων φυσικών και πολιτιστικών πόρων της περιοχής, με πρωτίστως θετικό κοινωνικό αντίκτυπο και με οικονομικό όφελος για την τοπική κοινότητα αλλά και για την ευρύτερη περιφέρεια της βορειοδυτικής Λέσβου. 

Η Αμπελουργική μας Ομάδα, μέσα από την Κοινσεπ Ηφαίστειο Ανεμώτιας παλεύει για το δικαίωμά της στη γη, την αξιοπρέπεια και την αυτοδιάθεση, χτίζοντας τις δικές της αυτόνομες δομές. Οι βασικές μας δραστηριότητες εξειδικεύονται στην αειφόρο γεωργία, στην παραγωγή και μεταποίηση, στο δίκαιο και αλληλέγγυο εμπόριο, και στον εναλλακτικό, θεματικό και ήπιο τουρισμό.

Συγκεκριμένα δραστηριοποιούμαστε: Στην καλλιέργεια τοπικών οινοποιίσιμων ποικιλιών σταφυλιών (Καλλονιάτικο, Φωκιανό, Κουντούρα κλπ), σε κτήματα του Συνεταιρισμού, στον Κάμπο της Ανεμώτιας. Στην οινοποίηση των σταφυλιών σε παραγωγικές εγκαταστάσεις για την παραγωγή λευκών – ροζέ & κόκκινων κρασιών, καθώς και στην απόσταξη των στεμφύλων σε μικρό αποσταγματοποιείο για την παραγωγή τσίπουρου. Στον «Βιοτουρισμό», με την παροχή υπηρεσιών υποδοχής, ξενάγησης και φιλοξενίας σε χώρους λειτουργικά ενοποιημένους, στις οινοποιητικές και στις αμπελοκαλλιεργητικές (αμπελώνες) εγκαταστάσεις μας. Στο εναλλακτικό και αλληλέγγυο εμπόριο των παραγόμενων αμπελοοινικών προϊόντων (κρασί, τσίπουρο κλπ). Μια εμπορική διαδικασία που αντί για το κέρδος των μεσαζόντων, στοχεύει στην αξιοπρεπή ανταμοιβή του κόπου των παραγωγών, στην παροχή ποιοτικών προϊόντων σε όσο το δυνατόν πιο προσιτή και δίκαιη τιμή στους καταναλωτές, καθώς και στη μέριμνα για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.

Για τη διακίνηση των προϊόντων μας βασιζόμαστε σε ένα εναλλακτικό δίκτυο, που αποτελείται από πρωτοβουλίες αλληλέγγυας οικονομίας (συλλογικότητες αλληλέγγυου εμπορίου, συνεταιρισμοί, συνεργατικά καφενεία, ομάδες καταναλωτών κ.α.), από μεμονωμένους καταναλωτές που πιστεύουν στη φιλοσοφία του συνεργατισμού αλλά και από μικρά καταστήματα και καφενεία της γειτονιάς με διάθεση να συμμετέχουν σε μια εναλλακτική αλυσίδα υποστήριξης. Δεν πρόκειται για μια ουτοπία, αλλά για πραγματικότητα που εμπλέκει τους παραγωγούς με τους καταναλωτές και καταφέρνει να δημιουργεί μακροχρόνιες σχέσεις αμοιβαιότητας και εμπιστοσύνης.

Προσπαθούμε να επεκτείνουμε την πρακτική της αλληλέγγυας οικονομίας σε τοπικό επίπεδο με την ανάπτυξη συνεργασιών με ντόπιους αμπελοκαλλιεργητές για την απορρόφηση της παραγωγής τους. Βασικά μας κριτήρια στην επιλογή παραγωγών είναι η ποιότητα των σταφυλιών (με προτεραιότητα στην παραγωγή με οικολογικές μεθόδους), οι ηθικές πρακτικές στις εργασιακές σχέσεις, η καλλιέργεια παραδοσιακών ποικιλιών, καθώς και η διάθεσή τους να συμμετέχουν σε μια εναλλακτική αλυσίδα διακίνησης, που θα φέρνει πιο κοντά τον παραγωγό με τον καταναλωτή.

Δεν είμαστε ιδιοκτήτες μιας “εναλλακτικής επιχείρησης”, αλλά μια ομάδα ανθρώπων που αυτοδιαχειρίζονται την παραγωγή τους και την εργασία τους. Η εσωτερική μας δομή είναι αυτή του εργασιακού συνεταιρισμού, που βασίζεται στην αμοιβαία εμπιστοσύνη, στην τίμια και ηθική συναίνεση, στην αποδοχή των κανόνων, στην αμοιβαιότητα, στην ανταλλαγή και στη διασύνδεση. Κατανέμουμε τον φόρτο εργασίας ισόχρονα, ανάλογα με τις προτιμήσεις και τις δεξιότητες του κάθε μέλους. Οι αποφάσεις για όλα τα ζητήματα του συνεταιρισμού λαμβάνονται συλλογικά από όλες/ους στην εβδομαδιαία μας συνέλευση, όπου προσπαθούμε να συνθέτουμε τις διαφορετικές οπτικές μέσω της συναίνεσης και να ξεπερνάμε τις διαφωνίες χτίζοντας τον αλληλοσεβασμό και την αμοιβαία κατανόηση μεταξύ μας.

Πέρα από τις παραγωγικές δραστηριότητες, προσπαθούμε να επιδράσουμε στο κοινωνικό περιβάλλον μας μέσω διάφορων παράλληλων δραστηριοτήτων. Στις εγκαταστάσεις μας υφίσταται χώρος συναντήσεων, όπου ετησίως πραγματοποιούμε πλήθος ανοιχτών εκδηλώσεων/συζητήσεων σε θέματα κοινωνικής, αλληλέγγυας οικονομίας και συνεργατισμού, με στόχο να χτίσουμε άμεσες και σταθερές σχέσεις επικοινωνίας με το κοινό. Επίσης, συμμετέχουμε σε εκδηλώσεις και εργαστήρια που αφορούν στην κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία, την αγροοικολογία και την αειφόρο βιώσιμη ανάπτυξη, δικτυωνόμαστε με αντίστοιχα εγχειρήματα, ενώ συμμετέχουμε και σε πληθώρα εγχώριων φόρουμ και φεστιβάλ.

Από τα μέχρι τώρα αποτελέσματα της προσπάθειάς μας έχουμε την αίσθηση ότι αποτελούμε κομμάτι, έστω και μικροσκοπικό, ενός ανερχόμενου παγκόσμιου κινήματος που δουλεύει καθημερινά για να μετασχηματίσει αυτόν τον κόσμο σε πιο δίκαιο και όμορφο.